Nasze kości w naturalny sposób tracą gęstość mineralną i jest to proces nieuchronny postępujący wraz z wiekiem – rozpoczyna się już po 40 roku życia. Przy osteoporozie mówimy o nadmiernej podatności kości na złamania, a wynika to nie tylko z mniejszej ich gęstości, ale także z zaburzeń struktury i jakości układu kostnego.
To, czy właściwie chorujemy i jak bardzo ewentualnie ta choroba jest zaawansowana w naszym przypadku, pomaga wykryć badanie densytometryczne, czyli badanie gęstości kości, które można wykonać np. tutaj: http://www.rheuma-medicus.pl/pl/oferta/osteoporoza. Podczas diagnostyki wykonuje się również badania laboratoryjne (m.in. badanie poziomu wapnia i fosforu), biopsję kości lub badanie radiologiczne. Z kolei wykorzystywany w diagnostyce kalkulator FRAX pozwala obliczyć, jakie jest ryzyko złamania przez nas kości w przeciągu najbliższych 10 lat.
Przygotowanie do badania densytometrycznego
Dzień przed badaniem należy wstrzymać suplementowanie wapnia, aby otrzymany wynik wyszedł wiarygodny. Ponadto nie wykonuje się tego badania osobom, które miały podany wcześniej tzw. kontrast (np. miały badanie tomograficzne).
Co ważne, na badanie nie trzeba zgłaszać się na czczo i można zażywać wszystkie zalecane stałe lekarstwa. Należy założyć wygodny strój bez metalowych dodatków i najlepiej bez biżuterii.
Leczenie osteoporozy oraz profilaktyka
Tak naprawdę leczenie osteoporozy polega głównie na zapobieganiu złamaniom osteoporotycznym. Ważne jest zdiagnozowanie przyczyn tych złamań, aby móc odpowiednio zaplanować profilaktykę i działania zapobiegawcze.
W pierwszej kolejności należy wyeliminować wszelkie ryzyko związane z osteoporozą. Zmiany struktury kości wymagają leczenia farmakologicznego, natomiast samemu spadkowi gęstości mineralnej kości można przeciwdziałać odpowiednią dietą i aktywnością fizyczną. Należy przyjmować przede wszystkim posiłki bogate w wapń, czyli m.in.:
mleko i przetwory mleczne,
owoce, rośliny strączkowe, warzywa zielone (kapusta, brokuły, brukselka, jarmuż),
ryby morskie,
orzechy, migdały, sezam, mak, słonecznik,
kaszę (gryczaną, jaglaną).
Działania podejmowane w celu uniknięcia osteoporotycznych złamań kości:
suplementowanie witaminy D i wapnia,
farmakologiczne obniżanie ryzyka uszkodzeń kości,
stosowanie diety z większą zawartością białka, wapnia i witamin,
zerwanie ze złymi nawykami: zaprzestanie palenia i spożywania alkoholu.
W przypadku niektórych pacjentów, suplementację trzeba kontynuować przez całe życie oraz kontrolować poziom wapnia w organizmie. Suplementacja polega m.in. na spożywaniu preparatów z węglanem wapnia podczas posiłków oraz dodatkowo tabletek z witaminą D. Niepożądanym skutkiem ubocznym suplementacji mogą być zaparcia lub biegunki.
Leczenie osteoporozy – jakie leki?
Leki farmakologiczne podczas leczenia osteoporozy mają przede wszystkim obniżyć ryzyko złamań kości w przyszłości. W leczeniu osteoporozy stosuje się bisfosfoniany, które hamują utratę wapnia z kości. Pacjenci przyjmują je doustnie na czczo lub dożylnie. Mogą powodować skutki uboczne takie jak nudności, ból brzucha, wzdęcia, biegunki i wymioty. Poza tymi lekami w terapii stosuje się również:
ranelinian strontu,
teryparatyd,
raloksyfen,
kalcytoninę łososiową,
hormonalną terapię zastępczą,
Czy osteoporozę można wyleczyć?
Osteoporoza, jako choroba wywoływana naturalnym starzeniem się organizmu, nie jest możliwa do całkowitego wyleczenia. Podejmować można wyłącznie intensywną profilaktykę w postaci: diety, odstawienia używek i systematycznej aktywności fizycznej. Te czynniki mogą znacząco zahamować rozwój osteoporozy.
